Vandaag 12 november 2019 vond een verzoeningsvergadering plaats tussen de vakbonden en de directie van De Lijn. Tijdens deze bijeenkomst deed de ACOD constructieve voorstellen om tot organisatorische oplossingen te komen. De directie van De Lijn noteerde deze, maar besliste om na de pauze tijdens het overleg niet meer terug te keren naar het overleg. De aanwezige sociaal bemiddelaar maakte daarom een proces-verbaal van niet verzoening op. ACOD TBM houdt bijgevolg vast aan haar oproep tot een algemene staking bij De Lijn op woensdag 13 november 2019.

Met deze staking protesteert de ACOD tegen het jarenlange wanbeleid dat het management van De Lijn uitvoert in opdracht van de Vlaamse regering. Het is volledig gericht is op het behalen van onverantwoorde besparingen met nefaste gevolgen voor de openbaar vervoergebruikers en het personeel. De plannen van de nieuwe Vlaamse regering zullen daar geen verandering in brengen.

Onderfinanciering door jarenlange besparingen

Om een normale dienstverlening te kunnen bieden, is 20% meer exploitatiebudget nodig. Om aan de hoge verwachtingen van de regering voor een hogere graad van performantie te kunnen voldoen, moeten volgens de directeur-generaal (zoals uitvoerig omschreven in het memorandum 2019 van De Lijn), de werkingskosten met anderhalve keer verhogen.

De Lijn wordt dus zwaar ondergefinancierd, maar ze omschrijft zichzelf momenteel op zeer elegante wijze als ‘een slanke organisatie’. Slank oogt mooi, maar anorexia is een probleem, met op termijn kans op dodelijke afloop. Zo ver wil ACOD TBM het niet laten komen, niet voor de burgers in Vlaanderen en niet voor het personeel.

Aanslepend personeelstekort beperkt de dienstverlening

De besparingsobsessie kent haar intussen welbekende gevolgen. Reizigersorganisaties klagen terecht steen en been over het dalend aanbod door onverwacht afgeschafte ritten wegens drastisch personeelstekort. De Lijn besliste daarop om de frequentie van bepaalde lijnen te verminderen. De reizigers blijven voortaan dus niet meer in het ongewisse of zij hun bus wel zullen halen. Vanaf november weten zij zeker dat die niet komt, niet vandaag, niet morgen en de komende weken evenmin. Deze maatregel veroorzaakt bovendien overbezetting van de nog overblijvende bussen.

Dit jaar alleen al was er een tekort van 550 chauffeurs, een gevolg van de aarzeling om in besparingsmodus te rekruteren en niet tijdig en pro actief effectief aan te werven. De vergrijzingscurve en de normaal te verwachten uitstroom aan personeel duidt aan dat in 2020 daar bovenop 600 personeelsleden zullen moeten aangeworven worden om een normaal vervoersaanbod te garanderen. Het probleem van personeelstekort is dus nog lang niet van de baan.

Reorganisatie zonder inspraak van het personeeel

Bij De Lijn onderging het personeel de afgelopen jaren de ene transformatie op de andere. De reorganisatie ‘De Lijn 2020’ werd ondanks groot verzet doorgeduwd. Het werd een reorganisatie ‘veranderen om te veranderen’ waar 2/3^de van het personeel zich heeft tegen gekant, en waarvan wij in de algemene ondernemingsraad de situatie waarin De Lijn zich vandaag bevindt volledig voorspeld hebben.

Meer dan 200 cruciale ondersteunende functies verdwenen. Het overblijvend personeel diende zich om te vormen door op grote schaal van functie en van uitvalsbasis te veranderen. Aan competentie ontbreekt het vandaag nog steeds niet, alleen zitten sindsdien niet meer de juiste mensen op de juiste stoel.

Het gevolg is dat alle diensten momenteel kampen met onderbemanning en onervarenheid. Dat verhindert dan weer het behoud van en de organisatie van een goede dienstverlening.

Personeelsbeleid loopt volledig mank

Wat voor het grote publiek niet meteen opvalt zijn de onverteerbare werkomstandigheden voor het personeel.

Verlofdagen

De onderbezetting doet de werkdruk systematisch stijgen tot een onaanvaardbaar pijl. Er is een tekort aan ervaren planners die de diensten voor de chauffeurs menselijk moeten houden en die moeten voldoen aan minimale criteria. Beloofde verlofdagen worden te vaak geweigerd, de dienstrollen zijn niet goed, en er moeten te veel extra overuren gepresteerd te worden.

Planning

In de technische diensten die moeten instaan voor een rijklaar en beschikbaar voertuigenpark, werd door de reorganisatie het middenkader aangepakt en zijn de brigadiers afgevoerd. De techniekers voelen zich aan hun lot overgelaten, en moeten zonder vergoeding en/of opleiding hun vroegere leidinggevenden vervangen. De directeur Techniek, en de directeur voor het Voorraadbeheer gaven onlangs beiden hun ontslag. De dienst blijft nadat er met een grove borstel is doorgegaan verweesd achter en moet wachten tot een ad interim-hoofd de situatie kan inschatten. Ieder is op zichzelf aangewezen en de al zo lang beloofde betere bevoorrading blijft uit, zonder vooruitgang op korte termijn in zicht.

ICT

De ICT-ondersteuning bij De Lijn waar vele werknemers volledig afhankelijk van zijn om performant te kunnen functioneren is ondermaats, en maakt de het personeel uiterst zenuwachtig gezien de verwachtingen over hun prestaties.

Personeelsdienst

De personeelsdienst waar zoveel werknemers moeten terecht kunnen kampt met zware onderbemanning en een niet in te halen achterstand in het behandelen van problemen. Het management verhindert dat het HR dienstencentrum voor het personeel vlot bereikbaar of raadpleegbaar is. Fouten in de loonadministratie kunnen hierdoor niet rechtgezet worden binnen een aanvaardbare termijn. Mensen derven hierdoor inkomen en in bepaalde gevallen dienen wij ons te richten tot de sociale inspectie. Dit is een openbare dienst volkomen onwaardig.

Veiligheidsdienst

De aantal personeelsleden in de veiligheidsdienst is niet op peil. Feit is dat geen enkele categorie, of het nu lijncontroleurs, tramoperatoren, premetro-wakers, tweede man op het voertuig of de centrale controle betreft, op het voorziene (nodige) aantal is. Zowel reizigers als het personeel worden ingevolge de besparingen op het terrein aan een te groot, en nochtans perfect berekenbaar, risico bloot gesteld. De besparingsobsessie blijft blijkbaar voor gaan op veiligheid. Desondanks wordt regelmatig opdracht gegeven aan veiligheidspersoneel om alleen op pad te gaan.

Op 11 oktober kreeg een Lijncontroleur (tramoperator) zware klappen te verduren tijdens een controle van een spoorloper in de tunnelkoker onder het centraal station in Antwerpen. waarbij hij zeer ernstig gewond werd. ACOD TBM stelt zich de vraag of er eerst een dode moet vallen alvorens De Lijn de onder bemanning van haar veiligheidsdiensten oplost.

Het management moet zijn verantwoordelijkheid opnemen

De besparingen bij De Lijn worden op de rug van de reizigers en het personeel gevoerd en dat kan zo niet meer verder.

Aan het hoofd van De Lijn staan een bestuurder, Marc Descheemaeker voorzitter van de Raad Van bestuur, een directeur-generaal Roger Kesteloot, en een algemeen personeelsdirecteur Filip Claes. Het wordt hoog tijd dat zij eindelijk de verantwoordelijkheid erkennen voor de malaise waarin zij De Lijn en haar personeel hebben gestort. ACOD TBM aanvaardt niet langer dat zij elke schuld afwimpelen op allerlei externe factoren, en zeker niet op de eigen werknemers en uiteraard de vakorganisatie die het personeel en haar werkcondities naar best vermogen blijft verdedigen.

Het personeel ervaart dag in dag uit een nooit gezien gebrek aan inlevingsvermogen van de personeelsdirectie die systematisch alle feiten en fouten minimaliseert en zelfs ontkent. Het management verkiest eerder het conflict dan de soms zo simpele pragmatische oplossingen. De arrogantie en het gebrek aan menselijkheid die hiermee gepaard gaan zwengelt de sociale onrust bij De Lijn elke dag harder aan.

Het management wordt betaald voor hun verantwoordelijkheid. ACOD TBM kan niet langer lijdzaam toezien. Wij willen een beter management desnoods met andere verantwoordelijken aan het roer. Want dat zij zo makkelijk blijven wegkomen met de huidige toestand is voor het personeel onbegrijpelijk en meer dan een druppel te veel.

ACOD TBM verontschuldigt zich voor het ongemak dat deze aangekondigde stakingsdag bij de tram- en bus gebruikers zal meebrengen, maar benadrukken met klem dat reizigers en personeel in Vlaanderen in dezelfde schuit zitten. De Lijn was een mooi bedrijf met een maatschappelijke functie en moet dringend hersteld worden. ACOD TBM voert deze protestactie met slechts één doelstelling voor ogen: een betere Vlaamse openbaar vervoersmaatschappij De Lijn in het algemeen belang van iedereen voor iedereen.

Meer informatie: Rita Coeck - algemeen secretaris ACOD TBM - 0477 84 04 85