De Vlaamse regering legt de VRT in 2015 een besparing op van 18 miljoen euro door een vermindering van de dotatie. Dit bedrag moet verder oplopen tot 37 miljoen euro in 2019. Binnen de culturele sector is dit procentueel gezien de zwaarste ingreep. Waar is het de regering echt om te doen? En hoe kunnen we dat (on)tij keren?

Het is het deze regering niet zozeer te doen om dat geld, maar wel om een afbraak van de openbare omroep ten voordele van private mediabedrijven – zowel de commerciële omroepen als de websites van de kranten. Minder VRT is meer winst voor de privé. Dat is de theorie. Enig bewijs voor die stelling is echter niet voorhanden. Bovendien moet de VRT meer investeren in het digitale en mobiele aanbod. Eens de openbare dienst alle ontwikkelingskosten voor die nieuwe business-modellen op zich heeft genomen, kan de privésector er de vruchten van plukken.
In de discussie tussen directie en vakbonden bij de VRT komen telkens uiteenlopende visies tot uiting. Ondanks een aantal initiatieven onder de radar, gaat de directie ermee akkoord om mee te stappen in de besparingslogica. De vakbonden blijven zich principieel verzetten tegen de afbouw en nemen enthousiast deel aan de acties van de vakbonden en van ‘Hart Boven Hard’.

Personeelsvermindering of arbeidsduurvermindering?

Minder inkomsten betekent minder productie. De oplossing van de directie is 130 collega’s te laten afvloeien. ACOD VRT ziet liever een herverdeling van de beschikbare arbeid. Dat kan door voor de oudere werknemers de arbeidsweek te verkorten (zonder loonverlies uiteraard). Als men met 100 mensen 80% werkt, zijn dat ook 20 voltijdse equivalenten minder. Niemand verliest dan zijn inkomen of zijn job. Er wordt op de VRT ook veel op zondagen gewerkt. Als men de mensen de keuze laat voor één dag zondagswerk twee dagen recuperatie te nemen, in plaats van één dag en de rest in zondagsuren uit te betalen, kan dat ook heel wat jobs redden.

Minder openbaar aanbod of maximaal beschermen en verbeteren van de openbare opdracht?

De voorstellen van de directie raken steeds aan de openbare opdracht: minder kleine sporten, afschaffen van de cultuurwebsite cobra.be, minder muziekgenres op Radio 1 en minder concertcaptaties voor Klara, MNM en Stubru (waarmee de VRT alles wat leeft op de muziekscène in de huiskamers brengt en de band met muziekmakers, organisatoren en publiek versterkt). ACOD VRT vindt deze keuze onbegrijpelijk.

Luxe voor de managers of zuinig omspringen met gemeenschapsgeld?

Het management van de VRT bedient zichzelf goed: bonussen, bedrijfswagens met tankkaarten, vaste kostenvergoedingen en dies meer. Daarnaast maken ze nog eens veelvuldig gebruik van externe consultants, die in de meeste gevallen veel geld kosten en weinig nuttigs aanbrengen. Onze kritiek daarop wordt weggewimpeld met de uitspraak dat de VRT marktconform moet werken. Dit bekent blijkbaar “warme pluche voor de managers en een koude douche voor de medewerkers”. De directie is van plan in het voorjaar van 2015 hun bonussen voor 2014 uit te betalen (kostprijs: 1 miljoen euro), terwijl de jaarlijkse opslag van de contractuele medewerkers wordt verschoven van 1 mei naar 1 december. Marktconform dus.

Correcte relatie met de private productiehuizen of afbouw van de eigen creativiteit?

In de beheersovereenkomst staat dat de VRT 25% van de tv-programma’s laat maken door externe productiehuizen. Dat is inmiddels opgelopen tot meer dan 35%. Op het voorstel van de vakbonden om dat te corrigeren en zo de afbouw van eigen talent tegen te gaan, wordt slechts gedeeltelijk ingegaan.

Bakstenen of mensen?

De VRT plant een nieuw gebouw, waarvoor reserves opgebouwd worden via een versnelde afschrijving van het huidige gebouw. De vakbonden hebben voorgesteld om, met het oog op de opgelegde besparingen, deze nieuwbouw wat uit te stellen, maar kreeg ook hierop geen positief antwoord. Op onze vraag waarom de directie meer geïnteresseerd is in bakstenen dan in mensen, luidde het antwoord: “Wat bedoelen jullie?”

ACOD VRT hoopt dat bij het verschijnen van dit artikel er al wat schot in de zaak is gekomen. Intussen zijn we volop bezig met de voorbereiding van de stakingen van 8 en 15 december. Dit is te volgen op je scherm, radio, pc of mobiel. Volg ACOD VRT ook op Facebook.

Luk Vandenhoeck