In de wet op het nieuwe penitentiaire statuut staat geschreven dat er in de gevangenissen personeelsleden zijn die instaan voor bewaking en beveiliging van personen en gebouwen (veiligheidsassistenten) en dat er personeelsleden zijn die instaan voor toezicht op en begeleiding van de gedetineerden (detentiebegeleiders). Op dit ogenblik vallen beide functies (nog) onder de noemer penitentiair bewakings-assistent.

De voorbije weken zijn er op initiatief van de overheid informele gesprekken geweest met het kabinet Justitie en de centrale administratie over hoe zij de invulling van deze functies zien en welk statuut (o.a. financieel) zij deze nieuwe functies willen toekennen. Positieve noot bij het begin van de informele gesprekken was dat men niet wil afstappen van de statutaire aanwerving en dat men zal aanwerven in niveau C en hoger.

Van bij de start hebben we kritische vragen gesteld en bedenkingen geopperd om een zo duidelijk mogelijk beeld te krijgen van de intenties van het kabinet Justitie en de centrale administratie. Na enkele gespreksrondes is ons intussen duidelijk dat achter de woorden die men spreekt (aantrekkelijker zijn op de arbeidsmarkt) er ook de intentie is om met deze nieuwe functies een aanval in te zetten op het verlof voorafgaand aan het pensioen (VVP). Ook voor de 36-uren werkweek is het ons duidelijk dat de woorden die men spreekt (algemeen invoeren) ook de intentie met zich mee dragen om een aanval in te zetten op de jaarlijkse 26 recuperatiedagen.

Op financieel gebied heeft men bij de oprichting van het nieuwe penitentiaire statuut gezegd dat personeelsleden er niet op achteruit zouden gaan. Wat uit de informele gesprekken blijkt, is dat er wel een sterk verschil zal zijn tussen de veiligheidsassistenten en de detentiebegeleiders, o.a. via een premie voor wie als detentiebegeleider werkt, maar ook door in meer weddenschalen te voorzien voor de functie van detentiebegeleider.

In een eerste fase wil men het personeel voor deze nieuwe functies aanwerven met het oog op de opening van de nieuwe gevangenis in Haren, die de drie sites van de gevangenis Brussel vervangt tegen eind 2022. In tweede instantie wil men ook de personeelsleden voor de nieuwe gevangenis in Dendermonde binnen dit nieuw statuut aanwerven.

Voor personeelsleden die op dit ogenblik in dienst zijn verandert er niets, behalve voor wie op dit ogenblik in de bestaande gevangenissen van Brussel en Dendermonde werkt. Immers, voor iedereen geldt dat als men aan de slag wil in de nieuwe gevangenissen, dit enkel kan als veiligheidsassistent of detentiebegeleider.

Het beloven lastige en taaie formele onderhandelingen te worden de komende weken, want het kabinet Justitie heeft zich voorgenomen dit dossier voor het politiek reces (21 juli 2021) door de ministerraad te laten goedkeuren. Wij van onze kant lopen niet warm voor de nieuwe functies en krijgen het koud bij de gedachte aan het op de schop gooien van verworven rechten. In ieder geval zullen wij blijven ijveren voor een degelijk statuut, dat iedereen gelijke kansen biedt en dat de financiële situatie van het penitentiair personeel niet hypothekeert!

Gino Hoppe, Robby De Kaey