Toekomstagenda Zorg

Vorig jaar besliste minister van Volksgezondheid Vandenbroucke samen met de diverse belanghebbenden van de federale gezondheidszorg een Toekomstagenda Zorg op te maken. Parallel werden gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van de werknemers, werkgevers en beroepsorganisaties. Bedoeling was te werken op drie assen: de aantrekkelijkheid van werken in de zorg scherp te formuleren en sterker te maken aan de hand van objectieve informatie, oplossingen uit het verleden te evalueren en nieuwe pistes van oplossingen voor te stellen en te analyseren.

Een greep uit de thema’s die aan bod kwamen in het werkdocument: tekort aan personeel, expertise en taakdifferentiatie, werkzaamheid in de zorg, prestatie van registratiesystemen, ‘overmatig gebruik’ van verpleegkundige handelingen, overleg tussen zorgprofessionals, gebruik van technologie, toename van de zorg, evenwicht werk-leven, flexibiliteit, verloning, interne organisatie en planning, opleiding, competenties en stages, beleid en financiering, langetermijnvisie gezondheidsberoepen, toenemende agressie…

Het tweede luik van het werkdocument heeft als doelstelling bestaande oplossingen te evalueren en eventuele aanbevelingen te formuleren, en bestaande oplossingen te verfijnen.

Na ongeveer een jaar besprekingen op het kabinet, is een eindversie van het werkdocument stilaan in zicht en zal die in de komende maanden voor verdere input worden voorgelegd aan het werkveld om een draagvlak te garanderen. Het document zit in de conceptfase en kan uiteraard op basis van bijkomende input verder aangevuld of verfijnd worden. Het woord zal de komende maanden aan het werkveld zijn.

Onderhandelingen nieuw sociaal zorgakkoord

Na de manifestaties van de non-profit op 31 januari en 13 juni werden de sociale partners, zij het met enige vertraging, uitgenodigd door het kabinet van federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke en het kabinet van de federale minister van Werk Pierre-Yves Dermagne.

Eerder had de werknemersvertegenwoordiging van de zorgsector (zowel privé als publiek) haar eisenbundels al ingediend om over een nieuw (federaal) sociaal zorgakkoord te onderhandelen.

In grote trekken zijn de eisen van de private en publieke zorgsector gelijklopend. Concreet gaat het over: betere vergoeding voor onregelmatige prestaties, verbeteren van de anciënniteitsregels, afbouw van onvrijwillige deeltijdse contracten en contracten van bepaalde duur, terugdringen van interim-contracten en wegwerken project sourcing en staffing, grondige analyse van de uitstroomproblematiek op sector- en instellingsniveau, recht op deconnectie, groei van het IFIC-budget om verhoging van de IFIC-loonschalen mogelijk te maken, betere valorisatie oproepbare wachten, operationeel maken tweede pensioenpijler (publieke sector), actualisering van de personeelsnormen en invoeren van normen voor logistiek/administratief  personeel, uitbreiding van de multidisciplinaire mobiele equipes, vereenvoudiging van administratieve en ICT-processen, versterking maatregelen op het vlak van vorming en opleiding, bijkomende dienstvrijstellingen voor medewerkers 60+ en 65+…

De vakbonden van de zorgsector wensen nauwer betrokken te worden bij de aan gang zijnde ziekenhuishervorming en ziekenhuisnetwerken.

Ondanks de boodschap van beide ministers dat de budgettaire context momenteel niet toelaat concrete engagementen te formuleren, werden intussen e eerste gesprekken toch opgestart.

Eind augustus werden de gesprekken voortgezet, maar het valt nu echter te bezien of de regering (in lopende zaken?) toch nog de wil heeft om de zorgsector met (dringende) bijkomende maatregelen verder te ondersteunen. We kijken uit naar het vervolg…

Hervorming verpleegkundig beroep

Minister van Volksgezondheid Vandenbroucke kondigde enige tijd geleden al aan dat het verpleegkundig beroep grondig zou hervormd worden en nu is het zo ver. Begin juni kwam er al een wettelijk kader voor de ‘bekwame helper’, het federaal parlement gaf daarvoor groen licht (het KB bekwame helper en het KB ADL wordt in september verwacht). Voor de zorgkundigen volgt een herziening van de opleidingsmogelijkheden en hun competentieprofiel.

Eind juni werd ook het nieuwe profiel ‘basisverpleegkundige’ goedgekeurd in het federaal parlement. Daarnaast kreeg het ontwerp van KB dat de technische verstrekkingen (en onder welke voorwaarden) die de basisverpleegkundige mag uitoefenen ook goedkeuring op de ministerraad van 7 juli jl.

Gezien de opleiding tot Onderwijs behoort, heeft het Vlaams parlement op 13 juli ook over een spoeddecreet gestemd dat het mogelijk maakt in Vlaanderen de nieuwe opleiding basisverpleegkunde vanaf september 2023 aan te vatten. Er wordt bevestigd dat er voor de huidige studenten en vandaag actieve HBO5-verpleegkundigen niets zal veranderen. Zij blijven genieten van hun verworven rechten.

Wat staat er nog te gebeuren in het najaar? Voor de verpleegkundigen verantwoordelijk voor algemene zorg (bachelors) komt er een versterking met extra autonomie en nieuwe rollen. Voor de gespecialiseerd verpleegkundigen wordt een herziening van het huidig kader vooropgesteld via een aanpassing of een nieuw KB om nog meer in te zetten op de competenties van verpleegkundigen. Voor de verpleegkundig specialisten (masters) en klinisch verpleegkundig onderzoekers (met doctoraat) wordt het nodige regelgevend werk (uitvoering) de komende maanden voortgezet.

Ten slotte wordt op basis van de aanbevelingen van de werkgroep ‘taakdifferentiatie, taakdelegatie en taakverschuiving’ nog voorzien in herziening van de functie logistiek assistent in de zorg, modernisering van het KB 1990 betreffende de verpleegkundige handelingen (met o.a. een uitzuivering, herformulering, opsplitsing delegeerbare en niet delegeerbare handelingen…), integratie in de wet op de uitoefening van de gezondheidsberoepen van de notie ‘gestructureerde equipe’ en kritisch bekijken (met aanpassing KB’s) voor welke beroepen de bevoegdheden voor de volledige beroepsgroep kunnen worden uitgebreid zodat verpleegkundigen verder ontlast kunnen worden. De sociale partners zijn in ieder geval voor verder overleg daarover uitgenodigd op 14 september.

Voor de sectoren LRB en Overheidsdiensten
Yves Derycke, Willy Vandenberge