De onderhandelingen voor een Protocol van Sociaal Akkoord bij de Belgische Spoorwegen begonnen op vrijdag 7 mei onder een slecht gesternte. De onderhandelingen voor een Interprofessioneel Akkoord zaten immers hopeloos in het slop. Op 29 maart hadden we hiertegen al gestaakt maar toch kwam er weinig of geen versnelling in de onderhandelingen. Het dossier kwam ondertussen op de regeringstafel terecht. Het gemeenschappelijk vakbondsfront is duidelijk: “Een opgesmukte 0,4 procent is niet het respect dat werknemers verdienen!” Het zal de onderhandelingen voor onze sector zeker niet vergemakkelijken.

Ter herinnering, het mandaat dat we van het Nationaal Uitvoerend Bureau van 29 april kregen, omvat de vier grote thema’s die overeengekomen waren met het Gemeenschappelijk vakbondsfront (ACOD/CGSP – ACV/CSC), namelijk: koopkracht, tewerkstelling, sociaal luik en welzijn op het werk.

De gevolgen van de gezondheidscrisis zijn nog lang niet voorbij en hebben een enorme financiële krater geslagen, zowel bij de NMBS als bij Infrabel. Beide bedrijven hebben zwaar geleden door CoViD-19. Bij de NMBS werden zowel in 2020 als dit jaar veel minder reizigers geteld, met minder inkomsten als gevolg. Bovendien waren er meer uitgaven voor beschermingsmiddelen en bijkomende reiniging van het materieel. Waar de NMBS had gerekend op een bonus kleurden de cijfers bloedrood. Hoewel rood onze kleur is, zien we het in deze context toch liever anders… De regering gaf wel compensaties gegeven, maar hiermee geraakt de put niet gevuld.

Ook Infrabel deelde in de financiële klappen door het sterk verminderde internationaal reizigersverkeer en goederenvervoer.

Hoe raar het ook mag klinken, het is niet alles kommer en kwel in deze coronacrisis. De cijfers van de stiptheid bedragen op 93 procent en ook de tevredenheidsbarometer staat beter dan ooit. Dit is uiteraard een magere troost. Toch weten de reizigers de inspanningen die in moeilijke omstandigheden werden geleverd wel te waarderen. Het is van groot belang dat dit zo blijft opdat de mensen opnieuw massaal de weg vinden naar de trein wanneer het leven normaliseert.

Rekening houdend met deze elementen zullen de onderhandelingen ongetwijfeld intens zijn. Alle betrokken onderhandelaars hebben immers doelstellingen. Toch is de sfeer een stuk aangenamer dan een aantal jaren geleden en wordt er meer geluisterd naar onze argumenten. Uiteraard is luisteren alleen niet voldoende. Men moet ook openstaan.

De directie heeft er geen belang bij om in een conflictsituatie terecht te komen. Hopelijk beseft men dit aan de andere kant van de onderhandelingstafel. Wanneer het conflictmodel gehanteerd wordt en beide partijen met getrokken messen tegenover mekaar komen te staan, zullen er alleen maar verliezers zijn. Enkel een evenwichtig akkoord met een win-winresultaat kan ervoor zorgen dat ons overheidsbedrijf de wissel naar een mooie toekomst kan nemen.

Maar voor we zover zijn, moeten er eerst knopen doorgehakt worden op interprofessioneel niveau. Wanneer deze klip kan omzeild worden, kunnen we ons volop concentreren op de situatie bij de spoorwegen. ACOD Spoor blijft natuurlijk voorstander van goed sociaal overleg in onderling respect en met oog voor de noden van het personeel.

We verwachten om jullie spoedig op de hoogte te kunnen brengen over de stand van zaken en hopen samen met jullie op een goede afloop. Er wachten ons nog een aantal spannende weken.

Ludo Sempels