Vertrouwen tussen top en vakbonden zoek
Nieuws donderdag 31 januari 2008
In het Vlaams sectoraal akkoord 2005-2007 is onder de hoofding PLOEG een passage opgenomen over de functioneringsevaluatie binnen de Vlaamse overheid. Dit gebeurde op vraag van ACOD Overheidsdiensten en ACV Openbare Diensten. Een overeenkomst over de invoering was in de maak tot het college van ambtenaren-generaal er zich mee moeide.
Waarover gaat het?
De vraag van de vakbonden was tweeledig:
- maak komaf met de functioneringstoelage (FUTO) en liefst met alle prestatietoelagen, die een bron zijn van conflicten en misnoegdheid bij de personeelsleden. Het budget dat zo wordt bespaard, kan dan gebruikt worden ten gunste van alle personeelsleden.
- vereenvoudig de hele PLOEG-cyclus.
In de tekst van de cao staat dan ook: "Daar waar de basisprincipes op een zeer ruime consensus kunnen rekenen, wordt de noodzaak erkend om na 12 jaar toepassing een meer grondige bijsturing van de uitvoeringsmodaliteiten door te voeren. Daarbij staan vereenvoudiging, beperking van de administratieve last en kwaliteitsborging voorop. Ook maatwerk zal daarin zijn plaats krijgen. De concrete bijsturing van het PLOEG-concept zal in een werkgroep van het Sectorcomité XVIII besproken worden met het oog op graduele invoering vanaf de evaluatie met betrekking tot de prestaties tijdens het jaar 2006."
Principieel akkoord
De betrokken werkgroep ging van start kort na de ondertekening van de cao en vergaderde het afgelopen anderhalf jaar op zijn minst een tiental maal. In de werkgroep zitten de vakbonden en alle betrokken politieke kabinetten, bijgestaan door het agentschap Overheidspersoneel, met de gevolmachtigd onderhandelaar als voorzitter. Deze werkgroep leidde nog niet tot een volledig akkoord, maar er lag al wel een consensusnota op de tafel, uitgaande van minister Bourgeois. Er blijven nog een aantal discussiepunten, maar over de meeste elementen was er toch een principieel akkoord tussen alle onderhandelaars.
CAG treedt op
Bij de laatste vergadering op 8 januari werd de overheidsdelegatie opeens geflankeerd door een vertegenwoordiger van het college van ambtenaren-generaal (CAG). We kregen een advies van het CAG onder de neus geduwd, met uitleg van de afgevaardigde. In de nota van een kleine twee bladzijden veegt de CAG met één pennentrek alles van tafel waaraan de vakbonden en de politieke overheid anderhalf jaar hebben gewerkt.
In feite is de houding van de CAG simpel: er mag niets veranderen aan het ganse PLOEG-circus, uitgezonderd één element. De entiteiten (dit zijn de ambtenaren-generaal of leidend ambtenaren) moeten veel meer hun zin kunnen doen. Men kleedt dat mooi in als: "De toekenningscriteria voor de FUTO’s kunnen per entiteit worden geformuleerd. Elke entiteit zal voor de manier waarop dit uitgewerkt wordt, de meest geschikte formule bedenken en toepassen".
Wat is overleg waard?
Concreet betekent dit dat elke administrateur- en secretaris-generaal beslist voor zijn entiteit of er FUTO’s wel of niet worden toegekend en volgens welke regels dat gebeurt. Het Vlaams personeelsstatuut vliegt dus in de prullenmand en de mening van het personeel wordt niet gevraagd. Of toch, tijdens de vergadering deed de overheid een geweldige geste: men zou het entiteitsoverlegcomité (EOC) consulteren. Wellicht met in het achterhoofd de wetenschap dat het EOC enkel adviezen kan formuleren die men desnoods naast zich kan neerleggen.
Na een kort overleg, stelden de vakbonden geen zin meer te hebben om nog verder aan de bespreking deel te nemen. De vergadering werd beëindigd met als enige afspraak dat de overheid intern zal overleggen om haar standpunt te bepalen.
Wat is de waarde van de handtekening van de Vlaamse ministers onder het sectoraal akkoord? Heeft de overheid het voorbije anderhalf jaar in de werkgroep komedie gespeeld? Geert Bourgeois mag wel samen met Laura Lynn voor de radiomicrofoon spelen, maar binnen de Vlaamse overheid heeft hij blijkbaar weinig te vertellen.
Slotsom
Na eerst een protocol van niet-akkoord te hebben gegeven, lieten de vakbonden zich in de zomer van 2007 overhalen om toch een akkoord te verlenen aan het voorstel om een mandaattoelage voor de ambtenaren-generaal in te voeren. In ruil daarvoor werd het beschikbare budget verhoogd voor de invoering van de expertenfuncties binnen alle niveaus en werd beloofd om tot een betere samenwerking te komen. Dat laatste werd als volgt verwoord: "In overleg met alle betrokken partijen zullen initiatieven uitgewerkt worden om de noodzakelijke vertrouwensbasis tussen de administratieve top en de representatieve vakbonden te herstellen, te versterken en op die manier tot een constructieve dialoog te komen tussen topambtenaren en de vertegenwoordigers van het personeel." Die administratieve top heeft wel een bizarre manier om dat vertrouwen te herstellen.