Op ons recent Vlaams congres keurde unaniem een voorstel goede om de sociale verkiezingen anders aan te pakken. Dit maakt een einde aan jaren van verlamming in het sociaal overleg.

Sinds de aanvang van de grote reorganisatie ‘De Lijn 2020’, waarin ACOD TBM niet meeging, is er een strijd gaande over de sociale verkiezingen. De Lijn wil van zes entiteiten naar één entiteit overgaan. Deze discussie leidde tot een procedure voor de arbeidsrechtbank tijdens de laatste sociale verkiezingen. ACOD TBM heeft dit proces destijds gewonnen. Deze uitspraak kwam als een donderslag bij heldere hemel voor De Lijn, die zeer zelfzeker in deze procedure was gestapt. Zij vroeg uitstel van de verkiezingen en alles wat daarbij hoort. Uiteindelijk zorgde CoViD-19 ervoor dat de verkiezingen vooruitgeschoven werden en de zes entiteiten behouden bleven.

Geen winnaar

Een dergelijke procedure kent echter op lange termijn geen winnaar en dit bleek al snel in het sociaal overleg. De ondernemingsraden werden continu geplaagd door conflict en werkten niet naar behoren.

Om de haverklap liepen er klachten binnen die steevast doorgestuurd werden naar de toezichthouder op de sociale wetten (TSW). Enkele keren kwam het zo ver dat de vakbonden uitgenodigd werden bij TSW om tot oplossingen te komen.

De crisis was compleet en beide partijen hadden de afgelopen vier jaar zeer weinig tot geen marge om tot een goed overleg te komen. Dit werd natuurlijk aangewakkerd door de grote olifant in de kamer: wat zou er gebeuren bij de volgende sociale verkiezingen?

Nu deze in 2024 voor de deur staan, voelen we de spanning enkel maar oplopen. De Lijn en de vakbonden zaten de afgelopen maanden intensief samen om te kijken of we een procedure voor de arbeidsrechtbank konden vermijden. Dit zou in het voordeel zijn van alle partijen. Een serene sfeer waarin sociaal overleg kan plaatsvinden, komt iedereen ten goede.

Nieuw voorstel schept duidelijkheid

Het voorstel dat voortvloeide uit het overleg van de afgelopen maanden werd op 4 december 2023 voorgelegd aan onze achterban tijdens een Vlaams congres. Een breed gedragen consensus is namelijk van cruciaal belang om veranderingen van deze omvang te laten plaatsvinden. Voor ons was het daarom essentieel dat degenen die verkozen zijn en zij die mogelijk verkozen zullen worden in 2024, hun stem konden laten horen. Het zijn ten slotte zij die verder moeten kunnen functioneren binnen eender welke structuur dan ook.

Het voorstel houdt in dat vanaf de verkiezingen 2024 we niet meer bestaan uit zes entiteiten maar uit één entiteit met vijf kieskringen. Deze kieskringen zijn bundels van operationele teams die in grote trekken gelijk vallen met de vroegere entiteiten. Enkel voor regio Mechelen komt er een grote verschuiving ten opzichte van vroeger, aangezien zij volgens de structuur van De Lijn behoort tot het operationeel team Leuven-Mechelen. Ook voor de centrale diensten zal er geen aparte kieskring meer ingericht worden. Zij worden terug toegewezen aan hun referentie-locatie voor het CPBW en de OR. Het aantal CPBW’s gaat naar vijf, gelijklopend met de kieskringen zoals omschreven voor de OR.

Voor ons was nabijheid zeer belangrijk, maar ook het tegengaan van de ‘verkokering’ binnen De Lijn die de reorganisatie in de hand heeft gewerkt. Het belang van alle personeelscategorieën in één overleg te hebben is hiervoor elementair, zodat iedereen voeling blijft hebben over heel het bedrijf en niet enkel met betrekking tot zijn eigen domein. Door over te gaan van zes entiteiten naar één, werd afgesproken om de mandaten binnen de ondernemingsraad conventioneel te verhogen zodat zeker elke kieskring voldoende vertegenwoordigd wordt binnen de nieuwe ondernemingsraad. Ten slotte wordt er niet geraakt aan de lokale overlegstructuren, deze blijven bestaan zoals ze zijn en liggen niet ter discussie.

Dit alles zorgde ervoor dat het voorstel met unanimiteit werd goedgekeurd door het congres. Nu kunnen we vooruit in een rechte lijn naar de verkiezingen, waarvan we van overtuigd zijn dat wij ze met glans zullen winnen.

Stan Reusen